begroting 2020
10 november 2019
De begroting voor 2020 volgt op zeer energiek jaar. Na het vertrek van wethouder Dols zijn wethouder Diepstraten van het CDA en wethouder Vermorken van de VVD toegetreden tot het college. Met het toetreden van de VVD tot de coalitie is de samenwerken aangegaan met een partij die zich de afgelopen jaren constructief heeft opgesteld en inhoudelijk het gesprek is blijven voeren.
Voor het samenstellen van de begroting bedanken we de ambtelijke organisatie en het college. En het is toch wel een bijzondere programmabegroting: Als raad hebben we de perspectiefnota pas op 30 september vastgesteld. Daar wil ik nog wel iets over kwijt: Dat we de perspectiefnota pas zo laat vaststellen doet naar onze mening geen recht aan dit belangrijke document. Gezien de situatie met een wisseling van de wethouder financiën en de grote financiële opgave die we hadden was het nu echter onoverkomelijk. De perspectiefnota is door de gemeenteraad vastgesteld. Aangezien dit zo kort voor de begroting was is het logisch dat de programmabegroting die we nu voor hebben liggen niet heel veel afwijkt ten opzichte van de perspectiefnota, dat zou ook erg vreemd zijn.
Anders dan ander was ook het proces voorafgaand aan deze avond en dan doel ik op de carrousel waar de fracties hun vragen rechtstreeks aan de ambtenaren konden stellen. Net zoals bij de perspectiefnota is dit ons als kern ’75 erg goed bevallen. Op de meeste vragen hebben we meteen antwoord gekregen en waar we de antwoorden niet hebben gekregen zijn ze nagezonden of we stellen ze zo alsnog. Ook bijzonder is dat we toch ook weer een stukje teruggaan in de tijd met de vormgeving van deze middag/avond. Ik heb vernomen dat in het verleden de begroting altijd op 1 dag gedaan werd. Niets vernieuwend dus, maar mooie traditie die hersteld is.
Dan de titel van de begroting: Duurzaam investeren. Kern ’75 is blij dat deze titel is gekozen en dat dit ook blijkt uit de begroting voor de komende jaren. Ondanks de forse bezuinigingsopgave die we hebben moeten doorvoeren en de onvermijdelijke aanpassing van gemeentelijke lasten kunnen we toch zeggen dat we echt duurzaam blijven investerende komende jaren. Vele omliggende gemeenten met een vergelijkbare omvang zoals Loon op Zand, Goirle en Dongen kiezen ervoor om bijvoorbeeld ook de verenigingen te korten op subsidies. Gelukkig maken wij deze keuze hier niet.
Nu ga ik per programmaonderdeel kort in op enkele punten.
Bestuur en ondersteuning: Een speciaal moment het komende jaar is het aanstellen van een nieuwe burgemeester en natuurlijk een mooi afscheid van onze burgemeester Boelhouwer. In de begroting hebben we hiervoor budget vrijgemaakt. Met de dienstverlening gaat er gekeken worden of de pilot die is gedaan in Galder ook bij ons, in bijvoorbeeld Molenschot, een vervolg kan krijgen. Overigens moeten we goed nagaan of de behoefte er wel is in onze gemeente. De pilot gaf een positief resultaat, maar wat we begrepen hebben worden er toch een flinke aanpassing gedaan in de openingstijden. Hier willen we toch meegeven dat juist de openingstijden als een succes worden ervaren: Doe er je voordeel mee. Wat verder een belangrijk punt wordt is de huisvesting van de ABG-organisatie. Naar dat onderzoek kijken we met grote belangstelling uit.
Veiligheid: we zijn er trots op dat we onze brandweerzorg kunnen continueren. Ook krijgt de ondermijnende criminaliteit zeker zijn aandacht, maar het is goed dat we ook inzetten op handhaving bij kamerverhuur aan arbeidsmigranten en illegale bewoning. Ook de inzet van de overlastregisseur zal ons zeker helpen als het gaat om bestrijding van overlast en voorkomen van ergernissen.
Verkeer, vervoer en waterstaat: Er staan veel projecten op het programma die komend jaar in uitvoering gaan of in voorbereiding gaan. Denk dan aan de 1e fase Raadhuisplein, de 30 kilometerzone in Rijen-Noordwest, Herinrichting Bisschop de Vetplein maar we starten ook met de voorbereiding voor fietsvoorzieningen Kapelstraat in Molenschot en de Biestraat in Gilze. Verder hopen we dat er samen met de bewoners een goed plan komt voor een fietsvoorziening langs de Rielsebaan. De titel van de begroting -duurzaam investeren- komt zeker terug bij dit programma. De voorbereidingen voor het duurzaam herinrichten van de wijken Poppelstraat in Gilze en Rijen-Noord/Wolfsweide gaan opgestart worden. Natuurlijk hopen we dat ook de wijk Keienbijters in Gilze naar voren kan worden gehaald zoals eerder besproken bij de perspectiefnota.
Economie: Goed te constateren dat de verkoop van kavels op Midden-Brabant poort goed loopt. We kunnen ook lezen dat fase 2 van Midden-Brabant Poort ook verder opgepakt gaat worden. Dit lijkt ons ook nodig om in ieder geval voldoende aanbod te hebben voor bedrijven die zich hier willen vestigen. Hierbij is het van belang om tijdig de gronden in bezit te hebben en hiervoor vragen we actie van wethouder Vermorken. We maken ons echter wel zorgen over de toekomstige ontwikkelingen bij de buren in Tilburg met de plannen voor Wijkevoort. De groene buffer die er nu is zouden we graag behouden.
Onderwijs: We mogen trots zijn op onze onderwijsvoorzieningen. Hierin hebben we de afgelopen jaren fors geïnvesteerd. Wethouder van der Veen heeft recent goedkeuring gekregen op de plannen voor nieuwbouw van de Wildschut en wij hopen dat er snel gebouwd gaat worden. Wat is hiervan de status? Met de realisatie van De Wildschut in 2020 zijn alle scholen weer up to date.
Sport, cultuur en recreatie: Ook onze sportvoorzieningen mogen er zijn. De voorbereidingen voor Achter de Tuintjes worden getroffen en ook in Rijen komt er een vervangende sporthal op de locatie van de Margriethal. Voor de MFA is met de BUDO een mooie vereniging gevonden die dit gebouw gaat betrekken. Hopelijk komt er ook een goede oplossing voor RHV binnen de gestelde kaders. Kan de wethouder hier al iets meer over zeggen?
Op de vragen die we tijdens de carrousel hebben gesteld over de kunstgrasvelden op sportpark Vijf Eiken is het fijne antwoord gekomen dat er waarschijnlijk geld vrijgemaakt kan worden voor 4 velden: 2 reeds afgekeurde hockeyvelden en 2 voetbalvelden. Kan de wethouder dit bevestigen?
Toch hebben we hier wel een punt van zorg: Graag zouden we in het voorjaar van 2020 van de wethouder een voorstel zien hoe we de vervanging van de kunstgrasvelden in de toekomst gaan betalen nu we ervaren dat de velden geen 15 jaar meegaan zoals vooraf is bedacht.
Zoals de titel van de begroting al zegt gaan we ook in dit programma duurzaam investeren in groen en biodiversiteit. Het kwaliteitsgroenplan de Steenakker aan de Ridderstraat in Gilze zal gerealiseerd gaan worden en ook het Mollebos zal door middel van een burgerinitiatief een opknapbeurt krijgen. Ook de ecologische verbindingszone de boomkikker zal zijn afronding naderen en het burgerinitiatief Wouwerbeek dragen we ook een warm hart toe.
Als laatste punt van dit programma noem ik ons erfgoedbeleid. Als Kern ’75 hechten we veel waarde aan het beschermen van ons erfgoed en zijn ook verheugd dat we hiervoor actueel beleid gaan krijgen. Hopelijk kunnen we dan ergernissen zoals het gesloopte pand in de Raadhuisstraat en de al lang durende aanblik van café de Tip voorkomen.
Sociaal domein: Jeugdzorg is en blijft een zorg, net als de WMO. Een groot deel van onze tekorten was hieraan te wijten. Maatregelen die worden genomen van de Regio Hart van Brabant en onze eigen organisatie om meer sturing te krijgen worden hopelijk werkelijkheid. We zijn wel geschrokken van het aantal kinderen dat gebruik maakt van de jeugdzorg: Meer dan 10% in onze gemeente. Dit onderwerp vinden we dan ook letterlijk een zorgenkindje. Wij denken dat het goed is om komend jaar het gesprek met elkaar aan te gaan of we moeten blijven doen wat we nu doen.
Volksgezondheid en milieu: Een belangrijk punt in 2020 is de REKS, Regionale Energie en Klimaat Strategie. We moeten als regio een voorstel gaan doen hoe wij die opgave denken te gaan realiseren. Een hele klus, laat staan de uitvoering. Hoe gaan we stroom en warmte opwekken? Een grote vraag die we niet als gemeente alleen kunnen beantwoorden. Toch nog even een opmerking hierover: volgens een artikel van Groen Gilze en Rijen in het weekblad van afgelopen week zou Kern ’75 voorstander zijn van biomassa. Dat wil ik hier toch nuanceren. Kern ’75 heeft dit nooit aangegeven: Wél hebben we aangegeven dat we de wettelijke kaders dienen te respecteren en die bieden nu eenmaal de mogelijkheden tot het vestigen van dergelijke installaties, maar dat is toch echt iets anders dan dat wij als Kern ’75 voor biomassacentrales zijn. Wij denken ook graag mee over alternatieven om aan de ingewikkelde opgave te voldoen.
Over het afval kunnen we concluderen dat het proces niet gelopen is zoals we zouden willen, maar het resultaat is wel geweldig. Complimenten hiervoor aan wethouder zwarts. Betreffende de voorziening voor de riolering zien we uit naar het nieuwe gemeentelijk rioleringsplan en hopelijk kunnen we hier ook een stuk duurzaamheidsbeleid in terug gaan zien.
Als laatste punt bij dit programma willen we een motie indienen over het gebruik en het aantal bladkorven. Dat we in 2021 gaan besparen op de kosten is prima, maar we moeten goed kijken waar we ze wegzetten. Ook zijn wij van mening dat ook blad uit de tuinen van inwoners best in de bladkorven mag. Echter hoort het juiste gebruik ook bij deze dienst die we als gemeente leveren. Daarom een motie die we indienen samen met CDA, PvdA, Gemeentebelang en VVD.
Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing: Komende jaren gaat er veel gebeuren in onze gemeente. Denk aan de centrumplannen in Gilze en Rijen, maar ook het plan ‘Laarspad’ in Gilze en ‘Tussen de Leijen’ in Rijen. En dan nog zeker niet te vergeten de herinrichting van de stationsomgeving. Voor Molenschot en Hulten gaan we er vanuit dat wethouder Diepstraten hier zeker met iets gaat komen, want in de kleine kernen moet ook gebouwd blijven worden.
Algemene dekkingsmiddelen en lokale heffingen: In de laatste commissie middelen heeft wethouder Vermorken gemeld dat de herfinanciering inmiddels is uitgevoerd. Dat was een belangrijk deel van de totale bezuinigingsopgave die we als gemeente hadden.
Dan de OZB: We zijn niet de enige gemeente die hier een verhoging doorvoert: Dongen +10-15 %, Goirle +20 %. In de perspectiefnota hebben we vastgesteld dat de OZB met 14,9% boven trendmatig zal gaan stijgen. Dat is veel, maar met de grote ambities zoals kwaliteitsgroenplannen, herinrichtingsprojecten van wijken, centrumplannen, investeringen in sportvoorzieningen, investeringen in de Spoorzone, goede zorgverlening en ruim beleid voor minima en bijstandsgerechtigden én het feit dat we niet, net als andere gemeenten, hoeven te bezuinigen op het verenigingsleven en subsidies is het voor Kern ’75 een acceptabel voorstel. We moeten overigens niet alleen kijken naar de OZB, maar naar de totale woonlasten. Daar hoort ook de afvalstoffenheffing en rioolheffing bij. Afval wordt ook een stuk duurder, maar daar ligt zoals we hebben kunnen lezen de grote oorzaak bij het Rijk en niet aan de invoering van omgekeerd inzamelen. Dat de rioolheffing naar beneden kan is zeker mooi om de totale woonlasten niet nog meer te hoeven laten stijgen. We stonden op plek 1 van goedkoopste gemeente van Nederland en naar wat ik zelf heb uit kunnen zoeken blijven we in de top 4 en denk zelfs top 3 van goedkoopste gemeenten van Nederland. Hier mogen we trots op zijn!